Waarom beleggen? Omdat je door te beleggen in aandelen, beleggingsfondsen of obligaties mogelijk uitzicht krijgt op een hoger rendement dan op een spaarrekening. Beleggen is dus een slim alternatief voor geld dat je langer kunt missen. Opgelet, beleggen brengt ook risico’s met zich mee, maar die risico’s kan je op verschillende manieren beperken.
In dit artikel duiken we in de wereld van beleggen en de beurs, en zoomen we in op de voordelen en valkuilen van investeren. Zo kan jij binnenkort goed geïnformeerd starten met je beleggingsavontuur.
Wat is beleggen?
Beleggen is geld investeren in financiële producten, met als doel de waarde te laten groeien en rendement te behalen op lange termijn. Of ook: je geld voor jou laten werken. Je investeert geld dat je even niet nodig hebt zodat het op termijn extra opbrengt. Er is meer risico verbonden aan beleggen dan aan klassiek sparen, maar als je enkele basisregels volgt, kan je de risico's beperken en bewust keuzes maken.
Ook bij beleggen speelt de markt van vraag en aanbod. Je kan beleggen perfect vergelijken met een tweedehandsauto kopen via een website. Als geïnteresseerden stormlopen voor een bepaalde wagen, dan zal de prijs omhoog gaan. Goed nieuws voor de verkoper, maar minder voor potentiële kopers. En omgekeerd: tonen maar weinig mensen interesse voor een auto, dan zal de verkoper een lagere prijs moeten aanvaarden en doet de koper een mooie zaak. Dit principe geldt ook op de beurs, waar aandelenprijzen fluctueren op basis van vraag en aanbod. Populaire aandelen stijgen in waarde, waardoor je ze duurder aankoopt. En vice versa.
Betekent dit dat de beleggen zo complex is dat je er maar beter niet aan begint? Zeker niet! Iederéén kan beginnen met beleggen, ook als je budget beperkt is.
Start vandaag nog met beleggen >
De beurs is het zenuwcentrum
De beurs is de marktplaats waar financiële producten (zoals aandelen, obligaties en andere financiële instrumenten) gekocht en verkocht worden. Als een bedrijf naar de beurs trekt, dan kan het daar vers geld vinden om te groeien en/of innoveren. Dat geld komt van beleggers, die in ruil een mooi rendement verwachten.
Investeer je bijvoorbeeld in een aandeel of een beleggingsfonds? Dan zal de waarde daarvan bepaald worden door bewegingen op de beurs. Als de koers stijgt, dan wordt je belegging meer waard en ben je rendement aan het opbouwen. Maar de koers kan uiteraard ook dalen: dan verliest je belegging waarde. Als er sterke koerswijzigingen zijn op een korte tijd, dan spreken we over een hoge mate van volatiliteit.
Soorten beleggingen: aandelen, obligaties en beleggingsfondsen
Om te beleggen, heb je verschillende mogelijkheden, zoals aandelen, obligaties en beleggingsfondsen. Elk van deze investeringsvormen biedt unieke voordelen en risico's. Ontdek hier de belangrijkste verschillen vooraleer je begint met beleggen.
Beleggen in aandelen
Wie investeert in aandelen krijgt een deeltje van het totale kapitaal van een bedrijf. Met een aandeel word je dus mede-eigenaar van een bedrijf en deel je ook in winst of verlies.
Beleggen in obligaties
Bij een obligatie speel je zelf bank. Je leent een bedrijf geld en krijgt daar interesten voor terug. Als bewijs dat je geld hebt uitgeleend, krijg je obligaties. Ontdek waarop je moet letten bij obligaties.
Naast bedrijven zoeken ook overheden leningen bij het grote publiek. Zo’n lening aan de overheid noemen we een staatsobligatie.
Beleggen in beleggingsfondsen
Beleggingsfondsen brengen geld samen dat is ingebracht door een aantal beleggers. Het fonds investeert op zijn beurt het bijeengebrachte kapitaal in een uitgebreide portefeuille aan activa, zoals aandelen of obligaties.Er zijn geweldig veel beleggingsfondsen op de markt. Sommige fondsen focussen op bepaalde regio’s, andere op economische sectoren of trends. Je hebt dus een enorme keuzevrijheid.
Het verschil tussen investeren in beleggingsfondsen en individuele aandelen: je beurskennis en beschikbare tijd. Wil je graag beleggen in individuele aandelen? Dan zal je zelf heel wat opzoekwerk moeten doen om te achterhalen in welke aandelen je best belegt. Ook moet je jouw belegging consequent nauwgezet opvolgen. Heb je onvoldoende kennis en tijd? Dan is een beleggingsfonds een interessant alternatief. Je laat dan de samenstelling van de belegging en de opvolging over aan specialisten. Ook zorgt een beleggingsfonds er meteen voor dat je jouw belegging spreidt over heel wat verschillende aandelen en/of obligaties. Dat biedt je extra bescherming. Wanneer één aandeel bijvoorbeeld zwak presteert, kan dit perfect gecompenseerd worden door een ander.
Trackers of EFT’s
Trackers, ook wel exchange-traded funds (ETF) genoemd, zijn beleggingsfondsen die een index of benchmark volgen. Je rendement volgt de prestaties van de index. Waarom zijn trackers zeker het overwegen waard?
- Je belegt via een tracker automatisch in een grote korf aan aandelen of obligaties. Die spreiding beperkt je beleggingsrisico.
- De kosten die je betaalt liggen bij een tracker doorgaans lager dan bij actief beheerde beleggingsfondsen.
- Trackers kan je eenvoudig kopen en verkopen.
- Je hebt een hele brede waaier aan trackers waaruit je kunt kiezen.
Investeren via een levensverzekering
Je kan ook via een levensverzekering beleggen in beleggingsfondsen. Dit wordt ook tak 23 genoemd. Levensverzekeringen kunnen fiscaal voordelig zijn en helpen bij een doordachte vermogensoverdracht.
Beleggingen en duurzaamheid
Duurzame beleggingsproducten winnen steeds meer aan belang. Tijdens een adviesgesprek kan je aangeven welke duurzaamheidsvoorkeuren voor jou belangrijk zijn. Zo kan je ervoor zorgen dat jouw beleggingen aansluiten bij wat jij belangrijk vindt op het vlak van milieu, maatschappij en goed bestuur.
Investeren in (huur)vastgoed
De Belg en zijn baksteen … Investeren in (huur)vastgoed blijft een goede belegging wanneer je over een groter bedrag beschikt.
Waarom beleggen?
Wist je dat er een direct verband bestaat tussen je geluk, je financiële situatie en je gemoedsrust? Als je tevreden bent over je financiële situatie, krijgt je mentale welzijn een boost. Bovendien, hoe geruster je je voelt over je toekomst, hoe groter je kans op geluk. De combinatie van beide is dus cruciaal. Benieuwd naar jouw financiële gemoedsrust? Ontdek het met de ‘Financiële Gemoedsrust Barometer’.
Je doet er dus goed aan om niet te wachten tot je pensioen om je vermogen te optimaliseren. Door je financiën ook tijdens je actieve levensfasen goed te beheren en nu al reserves aan te leggen, kom je al een heel eind. En kun je straks ook die wereldreis maken, je job on hold zetten, opnieuw studeren of vrijwilligerswerk gaan doen.
Er zijn dan ook verschillende argumenten pro beleggen:
Vermogensgroei
Door te beleggen, kan je je vermogen slim opbouwen en persoonlijke, financiële doelstellingen realiseren. Denk aan het volledig terugbetalen van de lening van je huis, het financieren van de studies van je kinderen, … Daarnaast kan je ook beleggen met het oog op je je pensioen. Check via mypension.be hoeveel je wettelijk pensioen zal bedragen en wanneer je effectief met pensioen kunt gaan. Je krijgt meteen ook een beeld van wat je al bijeen hebt gespaard aan aanvullend pensioen via je werkgever of zelfstandige activiteit.
Potentieel hogere rendementen
Beleggen biedt je de mogelijkheid om op lange termijn potentieel hogere rendementen te behalen dan via traditionele spaarrekeningen, waardoor je vermogen kan groeien.
Inflatiebestrijding
Je spaarrekening doet je koopkracht verliezen, vertelden we je al. Beleggen biedt kansen om de inflatie te compenseren of te verslaan.
Ook je financiële gemoedsrust vergroten?
Start met beleggen op jouw ritme >
Wat zijn de risico’s van beleggen?
Rendement en risico zijn bij beleggen onlosmakelijk met elkaar verbonden. Alles hangt af van het type belegging, je beleggingshorizon (de termijn waarop je wil beleggen) en hoe vaak je belegt.
- Sommige beleggingen zijn risicovoller dan andere. Beleggen in individuele aandelen houdt bijvoorbeeld meer risico in dan beleggen in verschillende beleggingsfondsen. Ook zijn aandelen over het algemeen risicovoller dan obligaties.
- Beleg je op langere termijn, bijvoorbeeld minstens vijf jaar? Dan is dat minder risicovol dan wanneer je na enkele maanden je belegging al terug zou willen verkopen. Snel kopen en verkopen noemen we eerder speculeren dan beleggen.
- Investeer je elke maand een kleiner bedrag, dan is dat veiliger dan in één keer een grote som investeren. Door je beleggingen te spreiden doorheen de tijd, vermijd je het risico dat je op een fout moment (lees: een dure koers) instapt.
Het grootste risico bij beleggen? Niet goed weten wat je doet. Laat je daarom begeleiden door een ervaren makelaar.
En lees deze 5 manieren om de risico’s te beperken >
Starten met beleggen? Zo pak je het aan
Hoeveel geld heb je nodig? Zorg voor een startkapitaal
Heb je een grote som geld nodig om te kunnen starten met beleggen? Neen, zeker niet. Zelfs met enkele tientallen euro’s per maand kan je perfect van start gaan. Belangrijk: beleg enkel met geld dat je voor langere tijd kunt missen!
Het belang van een financieel plan
Een goed opgesteld financieel plan helpt je om je financiële doelen en behoeften in kaart te brengen. Het geeft inzicht in je huidige financiële situatie, zoals je inkomen, uitgaven, schulden en vermogen. Dit plan vormt de basis voor je beleggingsstrategie, omdat het je helpt bepalen hoeveel je kunt beleggen en welke risico's je kunt nemen op basis van je financiële doelen en tijdshorizon. Op die manier krijg je meer grip op je financiële situatie, en een pak meer gemoedsrust.
Je financiële situatie in kaart brengen?
Zo maak je een financieel plan >
Leg een veiligheidsreserve aan
Een veiligheidsreserve, ook wel noodfonds genoemd, is een bedrag dat je apart houdt voor onvoorziene uitgaven of financiële tegenslagen (bijvoorbeeld medische kosten, autoreparaties of een tijdelijke daling van je inkomen) en dat ook onmiddellijk beschikbaar is. Het is belangrijk om deze reserve op te bouwen vooraleer je begint met beleggen, omdat het je financiële stabiliteit waarborgt. Hierdoor kun je met een gerust hart beleggen zonder je zorgen te maken over het moeten verkopen van investeringen in een ongunstige markt. Het spreekt voor zich dat je deze veiligheidsbuffer in je financieel plan vermeldt.
Hoeveel moet die buffer bedragen? Drie nettomaandlonen is een zinvolle richtlijn voor wie in loondienst werkt. Ben je zelfstandige, dan is een bedrag dat overeenstemt met zes nettomaandlonen wenselijk.
Diversifieer je beleggingen
Zodra je een veiligheidsreserve hebt aangelegd, denk je best goed na over hoe je je beleggingen gaat diversifiëren om de risico’s te beperken, en hoe je dynamisch gaat beleggen om je centen te laten opbrengen.
Je kan je beleggingen op verschillende manieren spreiden:
- over verschillende types beleggingen (fondsen, levensverzekeringen, individuele aandelen, vastgoed, …)
- over meerdere activa: aandelen, obligaties, …
- doorheen de tijd: via regelmatige stortingen
Steek structuur in je vermogensopbouw
Vooraleer je begint met beleggen, is het belangrijk om een duidelijke structuur te hebben in je vermogensopbouw. Een goede houvast: de beleggingspiramide om je beleggingen te organiseren op basis van risico en rendement.
De beleggingspiramide
De beleggingspiramide is een handige manier om je investeringen te structureren binnen je vermogensplanning. De basis van de piramide bestaat uit veilige, laag-risico beleggingen, zoals spaarrekeningen en obligaties. Naarmate je hoger in de piramide gaat, neem je meer risico met potentieel hogere rendementen, zoals aandelen en alternatieve investeringen. Deze structuur helpt je om een evenwichtige portefeuille op te bouwen en je risico's te beheren, zodat je kunt investeren met vertrouwen.
Je vermogensplanning optimaliseren? Zo bouw je je vermogen slim op.
Laat je begeleiden door een makelaar
Start je zoektocht met een makelaar die je goed kan begeleiden. Kijk niet alleen naar wat beleggingsadvies kost, maar vooral naar wat het allemaal inhoudt.
Met het juiste beleggingsadvies kan jij:
- Je doel scherp stellen
- Je beleggersprofiel bepalen - hoeveel risico wil je nemen?
- Een beleggingsplan opstellen voor de lange termijn - hoe pak je het aan?
- De juiste beleggingsfondsen kiezen - hoe spreid je het risico?
- Kennis en inzicht krijgen in de beurzen en marktontwikkelingen - en bij je plan blijven als de beurzen woeliger worden
- Je beleggingsplan bijsturen als er veranderingen zijn in de markt, je doelstellingen of persoonlijke situatie.
Bepaal je beleggersprofiel met je makelaar
Je makelaar geeft je persoonlijk advies. Hij zal je heel wat vragen stellen over je verwachtingen, beleggingshorizon, je vermogen, financiële kennis … Op basis van jouw antwoorden stelt je makelaar samen met jou je beleggersprofiel op. Een beleggersprofiel of risicoprofiel geeft aan welk soort belegger jij precies bent. Neem je graag meer risico met kans op een potentieel hoger rendement? Of speel je liever op zeker? Je makelaar mag enkel beleggingsoplossingen voorstellen die binnen dat profiel passen.
Maar het is ook cruciaal dat jij zelf aan je makelaar alle vragen stelt die je wil stellen en dat je goed begrijpt wat hij je vertelt. Want beleggen in producten die je niet begrijpt, is geen goed idee!
Neem je tijd
Neem voldoende tijd om te beslissen waarin je belegt. Heb je nog vragen, contacteer dan je makelaar. Eenmaal je belegging loopt, is het belangrijk om de sectoren en bedrijven waarin je investeert wat verder op te volgen.
Zo ontdek je stap voor stap hoe hun prestaties de beurzen beïnvloeden. Weet alvast dat beurzen heel wisselvallig kunnen zijn ... Maar ook dat je opbrengst na een week, een maand of zelfs een jaar helemaal niets leert over het rendement op het einde van je beleggingsrit.
Beginnen met beleggen?
Ontdek onze opties om je vermogen op te bouwen >
Vermijd deze beleggersfouten
Als je begint met beleggen, is het essentieel om veelvoorkomende fouten te vermijden. Zo kan hoogmoed leiden tot onverstandige investeringen zonder een correcte risico-inschatting. Door te veel hebzucht zie je mogelijk de kosten van beleggingsproducten over het hoofd. Door gespreid te investeren en je bewust te zijn van deze valkuilen, kun je slimmer beleggen en je vermogen opbouwen. Lees meer over deze beleggersfouten en hoe je ze vermijdt.
Betaal je belastingen op beleggingen?
De belastingen die op aandelen, obligaties en beleggingsfondsen worden geheven, zijn belangrijke bronnen van inkomsten voor de staatskas. Dit gebeurt op verschillende manieren:
Roerende voorheffing
Op de interesten van obligaties en de dividenden van aandelen wordt een roerende voorheffing toegepast. Dit is een belasting die automatisch wordt ingehouden op de uitgekeerde bedragen.
Meerwaardebelasting bij verkoop
Bij de verkoop van financiële activa moet je rekening houden met een meerwaardebelasting. Dit is een nieuwe heffing van 10% op de winst die particulieren maken bij de verkoop van aandelen, obligaties, fondsen, en ETF's, maar ook verzekeringscontracten (tak 21, tak 23, tak 26), cryptoactiva en valuta. Om te vermijden dat kleine beleggers worden getroffen, geldt er volgens de huidige plannen een vrijstelling van 10.000 euro per jaar. Deze principes moeten wel nog in definitieve regelgeving gegoten worden. De meerwaardebelasting zou ingaan op 1 januari 2026.
Het goede nieuws: de meerwaardetaks zal wellicht niet van toepassing zijn op aanvullende pensioenplannen:
- Pensioenspaarfondsen en - verzekeringen
- Langetermijnsparen
- Groepsverzekeringen
- Zelfstandige pensioenspaarplannen zoals VAPZ, IPT of POZ
Taks op beursverrichtingen
Bij elke aankoop of verkoop van aandelen en fondsen betaal je een beurstaks, die een percentage van de transactie vertegenwoordigt. Die bedraagt 0,35% voor aandelen en vastgoedcertificaten en 0,12% voor obligaties (bij aankoop én verkoop). Verkoop je kapitalisatiefondsen? Dan betaal je 1,32% beurstaks, met een maximum van 4.000 euro.
De effectentaks
Voor particulieren met een effectenrekening met een totale waarde van minstens 1 miljoen euro geld er een effectentaks. Deze jaarlijkse taks bedraagt 0,15% en wordt berekend op de waarde van de effecten op de rekening. Dit is een belangrijke belasting om rekening mee te houden voor beleggers die aanzienlijke activa beheren.
Lees hier meer over de belasting op de verkoop van je aandelen.
Het verschil tussen sparen en beleggen
Sparen en beleggen zijn twee verschillende manieren om met geld om te gaan, elk met hun eigen doelstellingen en risico's.
Verschil in risico
Sparen houdt in dat je geld opzijzet op een spaarrekening, waar het veilig is en een laag, maar gegarandeerd rendement oplevert. Dit geeft je een gerust gevoel en is ideaal voor kortetermijndoelen of onverwachte uitgaven.
Bij beleggen investeer je geld in aandelen, obligaties of vastgoed met als doel een hoger rendement op lange termijn. Maar dit brengt ook meer risico met zich mee; de waarde van je beleggingen kan schommelen. Terwijl sparen je helpt om je kapitaal te behouden, is beleggen gericht op groei en het opbouwen van vermogen. Het is belangrijk om goed na te denken over wat je wilt bereiken en hoeveel risico je bereid bent te nemen, zodat je de aanpak kiest die het beste bij jouw financiële situatie past. Vergeet ook je veiligheidsbuffer niet!
Verschil in levensfase
De keuze tussen sparen en beleggen hangt vaak af van de periodes in je leven en de diverse doelstellingen:
Tieners en jonge twintigers
Van zodra we tieners zijn, verdienen we voor het eerst zelf onze boterham en sparen we om een mooie start te kunnen nemen in het leven. Met deze tips kan je jongeren nu al leren hoe tieners best omgaan met geld.
Dertigers
Als dertigers krijgen we al dan niet kinderen en willen we een vaste stek. Op dat moment doen we ook onze eerste financiële beleggingen. Idealiter leen je niet het maximum van wat je kunt afbetalen. Zo zorg je voor ademruimte en kun je zelfs een deel van je centen beleggen of sparen voor je kinderen. Het lijkt aantrekkelijk om zo snel mogelijk financieel onafhankelijk te zijn - zoals de controversiële FIRE-beweging beweert - maar er zijn wel degelijk risico’s aan verbonden. Het beste idee: een goede financiële planning waarbij je enkel je reserves belegt.
Rond de 50 jaar
Als we de vijftig naderen, hebben we doorgaans wat meer inkomsten, zijn de kinderen ouder en denken we dus aan beleggen, bijvoorbeeld om ons pensioen voor te bereiden.
Voorbij de 70
Zodra we zeventig zijn, willen we de vruchten plukken van ons bestaande vermogen en bereiden we onze nalatenschap voor.
Starten met beleggen?
Download de NN-startersgids >
Meer info, inzichten of begeleiding van een expert nodig?
Vind een makelaar in je buurt >