Velen van onze gepensioneerde medeburgers zouden graag in het buitenland hun pensioen genieten. Zij hebben genoeg van het miezerig weer van bij ons! Enkele decennia geleden was dit nog ondenkbaar. Vorig jaar verbleven 61.566 gepensioneerde landgenoten permanent in het buitenland. Maar welke impact heeft dit op hun pensioen?
Meer dan 60.000 gepensioneerde Belgen hebben ons land ingeruild voor het buitenland. 40% hiervan (24.705) koos voor Frankrijk, dat het populairste land blijkt, gevolgd door Spanje (9.109), Nederland (4.463) en Duitsland (3.398). Opvallend: Portugal, Marokko, Turkije en Thailand zijn erg in trek als nieuwe woonplaats voor gepensioneerden. Daarnaast worden er 136.000 pensioenen uit ons land uitbetaald aan personen die de nationaliteit hebben van het land waar ze verblijven, omdat die mensen door arbeid in België pensioenrechten opgebouwd hebben. Steeds meer Belgische pensioengerechtigden trekken naar het buitenland. Dit heeft mogelijk te maken met het feit dat we met z'n allen langer leven. Om die reden heeft het inderdaad nog meer zin een ander, nieuw leven te starten in het buitenland.
Wat moet je doen om in het buitenland een Belgisch pensioen te genieten? Het spreekt vanzelf dat het gemakkelijker is naar een Europees land te verhuizen, dan erbuiten. We moeten verschillende gevallen onderscheiden: je verhuist naar het buitenland na je pensioen, of je verblijft reeds in het buitenland op het ogenblik van je pensioen. In dit artikel behandelen we het eerste geval.
In dit geval heb je alle formaliteiten (pensioenaanvraag) reeds in België uitgevoerd en krijg je al een pensioen. Het enige dat je dan moet doen is, twee maanden vóór je vertrek, je nieuwe adres en je vertrekdatum melden aan de Federale Pensioendienst. Je moet natuurlijk ook via het gemeentebestuur alle gebruikelijke formaliteiten vervullen voor een verhuis naar het buitenland. Je gegevens moeten immers in het rijksregister aangepast worden. Je grootste zorg zal natuurlijk zijn je pensioen te ontvangen. Dit kan op twee manieren: ofwel meld je het bankrekeningnummer van je nieuwe bank in het buitenland, ofwel bewaar je gewoon je Belgische bankrekening.
Dit laatste is misschien nog het gemakkelijkst, vermits er dankzij de SEPA (Single European Payment Area) (bijna) geen verschil meer bestaat tussen een binnenlandse en een buitenlandse rekening van de zone. Let op, buiten de eurozone kunnen er wel transactiekosten aangerekend worden.
Er bestaat natuurlijk ook de mogelijkheid om een bestendige opdracht op te stellen, zodat elke maand een vast bedrag overgeschreven wordt op je buitenlandse rekening. Als Belg kun je ook na de Brexit zonder probleem je pensioen ontvangen in het Verenigd Koninkrijk.
Weet toch dat de inkomensgarantie voor ouderen (IGO) niet uitbetaald wordt aan iemand die in het buitenland verblijft. Voor het ouderdomspensioen, de overlevingspensioenen, en de weduwerenten is er geen verschil.
Opgelet, er is een belangrijke voorwaarde, die misschien belachelijk kan klinken: je moet steeds bewijzen... dat je in leven bent. Één keer per jaar stuurt de pensioendienst een "levensbewijs" op. Stuur dit bewijs binnen de 30 dagen ingevuld terug om aan te tonen dat je nog in leven bent.
Als je in Duitsland, Frankrijk of in Nederland woont, krijg je in principe geen levensbewijs meer en moet je het dan ook niet meer terugsturen. De elektronische gegevensuitwisseling met de Duitse, Franse en Nederlandse overheden maakte de papieren formulieren overbodig.
Het kan gebeuren dat je vorig land van verblijf eist dat je een eventuele belastingaftrek terugbetaalt die je hebt gekregen wanneer je in dat land voor een aanvullend pensioen spaarde. Dit is echter niet toegelaten: het aanvullend pensioen moet dezelfde fiscale behandeling krijgen als aanvullende pensioenen die worden betaald aan inwoners van dat land. Bij zo’n probleem kan je voor hulp terecht bij het Europees Consumentencentrum (ECC).
Geniet je je pensioen in een land van de Europese Economische Ruimte (E.E.R. : de 27 lidstaten van de Europese Unie en drie leden van de Europese Vrijhandelsassociatie (E.V.A.), Noorwegen, Ijsland en Liechtenstein), in Zwitserland, (dat wel lid is van de E.V.A., maar niet van de E.E.R.!), of in het Verenigd Koninkrijk, dan geniet je de rechten op gezondheidszorg volgens de wetgeving van het land waarin je verblijft. Je moet bij je Belgische ziekenfonds de nodige documenten aanvragen die bewijzen dat je in orde bent voor de Belgische ziekteverzekering, en dan kan je je inschrijven bij een plaatselijk ziekenfonds.
Een Belg die een Belgische invaliditeitsuitkering of pensioen ontvangt en op 31 december 2020 woonachtig was in het Verenigd Koninkrijk, heeft via het Terugtrekkingsakkoord recht op een volledige verderzetting van de Europese coördinatieregels van sociale zekerheid. Dit is trouwens ook zo voor een Brit die een Britse invaliditeitsuitkering of pensioen ontvangt en op 31 december 2020 woonachtig was in België. Gepensioneerden en personen met een invaliditeitsuitkering moeten uitkeringen bij ziekte aanvragen in het land waarvan zij afhangen voor de terugbetaling voor medische kosten. Wie vanaf 2021 naar het VK verhuisd is (of binnenkort verhuist), valt onder een aparte overeenkomst.
Als je al in het buitenland verblijft wanneer je je pensioen aanvraagt, of als je land van verblijf buiten de Europese Economische Ruimte ligt, dan is de situatie iets moeilijker.
Lees er alles over in onze heldere pensioenspaargids.
Alles wat je moet weten over pensioensparen
Uitschrijven in één klik.
Door je inschrijving geef je toestemming om deze nieuwsbrief maandelijks te ontvangen. Meer info vind je in onze privacyverklaring.
