10/11/2021

Kan ik pensioensparen afkopen of opnemen?

Veel mensen zullen zich deze vraag al gesteld hebben. De kans bestaat dat je door pech plots met onverwachte kosten af te rekenen hebt en dat je geld nodig hebt dat je op dat moment niet bezit. Of geld dat je eigenlijk wel bezit, maar waarover je niet meteen kunt beschikken, bijvoorbeeld omdat je het in een pensioenspaarcontract gestopt hebt. De verleiding kan op dat ogenblik groot zijn om het geld van je pensioensparen op te nemen. Kan dit wel, en is het een goed idee?

In dit artikel

Pensioensparen afkopen: wel mogelijk, niet zinvol

Het antwoord is duidelijk: ja, het is mogelijk om je pensioensparen af te kopen, maar wenselijk is het zeker niet!

Het kapitaal van je pensioensparen is eigenlijk bestemd om opgenomen te worden wanneer je met pensioen gaat. Ook de fiscaliteit is hierop gericht. In principe mag je het bedrag dat je via pensioensparen bijeenspaart, niet opnemen vooraleer je met pensioen gaat. Doe je dit toch, dan word je driedubbel gestraft:

Je spaart niet langer voor je pensioen.
Je wordt fiscaal zwaar afgestraft (afhankelijk van de situatie op ogenblik van afkoop).
Je moet een uitstap- of afkoopvergoeding betalen. Die daalt weliswaar naarmate je dichter bij de kaap van 65 komt.

Drie mogelijkheden om je pensioensparen af te kopen of vervroegd op te nemen

Als je met pensioensparen start, dan ligt de eindvervaldag ervan op je 65ste verjaardag. Later zal dit nog evolueren naar je 66ste of 67ste verjaardag, in lijn met de aanpassing van de wettelijke pensioenleeftijd. Toch kun je het kapitaal van je pensioenspaarcontract vroeger opvragen. Dit kan op drie manieren:

Je bent ouder dan 60 en met pensioensparen begonnen vóór je 55ste. Vraag je het kapitaal na je 60steop, maar vóór je 65ste, dan is de eindbelasting al afgehouden en zal je op het uitgekeerde kapitaal geen bijkomende belasting moeten betalen. Het enige nadeel is dat je tussen 60 en 64 jaar geen stortingen meer zult uitvoeren, waardoor je een belastingvermindering misloopt.
Je vraagt het kapitaal op vóór de leeftijd van 60 jaar. Dan zal je in principe meestal 33% belasting (+ gemeentebelasting) betalen op het opgevraagde kapitaal. Dit kan dus zeer hoog oplopen en moet je te allen prijze vermijden. Als je dringend geld nodig hebt, kan het dan ook interessanter zijn om een persoonlijke lening (lening op afbetaling) aan te vragen.
Ben je na je 55ste met pensioensparen begonnen, dan volgt de eindbelasting pas op de 10de verjaardag van je contract. Vraag je je pensioenspaarkapitaal op meer dan 5 jaar vooraleer het contract afloopt, dan betaal je meestal 33% belastingen (+ gemeentebelasting bij afkoop voor je zestigste) op het tegoed.