Hoe ‘zen’ is de Belgische ondernemer? En hoe verhoog jij je zenscore?

Tijdens de zomermaanden polsten NN en het onafhankelijke onderzoeksbureau Indiville voor de zevende maal naar de financiële gemoedsrust bij de Belg. 400 zelfstandigen gaven toelichting bij de impact van de hoge inflatie en de loodzware energiefacturen op hun business, alsook over hun mentale gemoedsrust of zengevoel. Ontdek hier hoe de Belgische ondernemer omgaat met de sterk stijgende kosten en of hij nog ‘zen’ door het leven gaat.

Zen zelfstandige
In dit artikel

    Eerst de naakte cijfers.

    • Bijna 6 ondernemers op 10 heeft zijn manier van werken aangepast omwille van de inflatie en/of de energiekosten. 27% deed dat door harder te werken. 18% rekende de gestegen kosten volledig door aan zijn klanten, 9% gedeeltelijk. 

    • 36% van de zelfstandigen heeft vandaag een lager persoonlijk inkomen dan in de zomer van 2021. De daling was het sterkst bij de ondernemers die hun manier van werken moesten aanpassen.

    Zelfstandigen konden ook hun stressniveau berekenen, uitgedrukt in de zenscore. Die bedroeg 63,3. Ter vergelijking: in maart 2022 kwamen loontrekkenden uit op een gemiddelde zenscore van 58,5. Hoe hoger de score, hoe meer zen iemand zich voelt en hoe lager zijn stressniveau.

     

    Link tussen zen, financiële gemoedsrust en “focus of control”

    Er is een positief verband tussen iemands zenscore, zijn financiële gemoedsrust en zijn interne “focus of control”. Zo hebben mensen met een lagere zenscore gemiddeld een lagere financiële gemoedsrust én geloven ze vaker dat hun leven vooral bepaald wordt door anderen, het lot, het toeval of de omgeving (hogere externe focus of control). Omgekeerd kent iemand met een hogere zenscore vaak een grotere financiële gemoedsrust en heeft die een sterkere interne focus: hij gelooft dat hij bepaalde gebeurtenissen kan beïnvloeden met zijn eigen acties. Verder hebben ook onder andere de spaarreserve, het inkomen en de evolutie van dat inkomen een impact op de zenscore.

    Wat blijkt nog uit het onderzoek naar de zenscore?

    • De zenscore is gemiddeld hoger naarmate de leeftijd vordert.
    • De zenscore ligt lager bij zelfstandigen die hun manier van zakendoen veranderden door de huidige “cost of living” crisis.

     

    Zenmaster of zenuwpees?

    Op basis van de antwoorden in de zentest onderscheiden we vier profielen van zelfstandigen:

    • 33,6% van de ondernemers zijn ‘zenmasters’: ze hebben hun zaken goed op orde, kennen financiële gemoedsrust en leiden globaal gezien een goed leven.

    • 33,5% zijn ‘zekerspelers’: ook deze groep scoort vrij goed. Ze beschikken over een redelijke spaarreserve, denken ook aan later en hebben een ontspannen gevoel.

    • 28% behoren tot de categorie ‘zorgenmakers’: ze zijn niet gerust in hun financiële situatie. Vaak leiden financiële beslommeringen tot nervositeit of onrust.

    • 5% zijn ‘zenuwpezen’: zij zien overal bedreigingen en hebben het gevoel dat ze niets anders kunnen doen dan de meeste situaties gewoon ondergaan.

    De twee laatste categorieën (zorgenmakers en zenuwpezen) zitten in het sukkelstraatje qua zenniveau. Geldzaken beheersen hun leven, ze zijn er constant mee bezig, zowel voor het bedrijf als voor hun privéleven. Ze hebben het moeilijk om zich te ontspannen en leven van dag tot dag of van week tot week. Plannen op lange termijn doen ze nauwelijks. Ook hebben ze het vaak lastig met de administratieve rompslomp in hun bedrijf, de hoge werkdruk en een moeilijke work-life balance.

     

    Bereken zelf je zenscore

    Het spreekt voor zich dat je als ondernemer best een zo hoog mogelijke zenscore hebt. Je beschikt dan doorgaans over financiële gemoedsrust, maar kunt ook je business op een comfortabele manier runnen, plannen maken voor later, je pensioen financieel voorbereiden, …

    Wil jezelf jouw zenscore berekenen? Doe dan meteen zelf de zentest.

     

    We geven je graag ook enkele handige tips mee om je zengevoel te versterken

     

    Voor je bedrijf:

    Meest voorkomende oorzaken die je zengevoel doen dalen

    Onze tip

    Voorbeeld

    Administratieve rompslomp en lasten (37%)

     

    Investeer in automatisering voor administratief werk, zoals orderopvolging en facturatie

     

    Teken in op softwarepakketten die dit werk heel wat eenvoudiger maken, bv. een CRM-pakket, digitale boekhouding met facturatiesysteem.

    Stijging van de kosten (32%)

     

    Denk ‘out of the box’

    Stel je kosten regelmatig kritisch in vraag. Zijn ze noodzakelijk voor je business en marktconform?

    En durf ook minder voor de hand liggende alternatieve oplossingen te overwegen!

    Omzet behouden/groeien (31%)

     

    Blijf prospecteren

    Blijf altijd op zoek gaan naar nieuwe klanten, ook al is je orderboekje al goed gevuld. Je zal immers ooit klanten verliezen, daar ontsnapt geen enkele ondernemer aan.

     

    Vage grens tussen werk en privé (29%)

     

    Sta open voor integratie tussen werk en privé1

     

    Tracht dezelfde persoon te zijn op je werk en thuis. Dat helpt je om je werk en privé in balans te houden. Als je altijd dezelfde persoon kunt zijn, zul je veel energie kunnen terugwinnen.

     

     

    Voor je privéleven:

    Meest voorkomende oorzaken die je zengevoel doen dalen

    Onze tip

    Voorbeeld

    De inflatie en de impact ervan op je koopkracht (33%)

     

    Parkeer niet teveel geld op een spaarrekening

    Het equivalent van 6 maandlonen volstaat! Door de inflatie verlies je door die spaarrekening, die je nauwelijks een rendement oplevert, immers heel wat koopkracht. Een tak 23-verzekering is een zinvol alternatief.

    Toekomst/opvoeding van je (klein)kinderen (21%)

     

    Het is verloren energie om je vast te pinnen op wat je niet in de hand hebt1

    Heb vertrouwen in je kinderen en vermijd angstgevoelens over de wereld waarin zij zullen opgroeien. Steun hen en geef hen de kans om zich volop te ontwikkelen.

     

    Geen of weinig controle hebben over de uitkomst van een situatie (20%)

     

    Win de controle terug door te concentreren op wat binnen handbereik ligt1

    Concentreer je vooral op zaken die je kan veranderen. Stel jezelf concrete doelen en werk daar naartoe. Verlies geen energie aan dingen waar je toch niks aan kunt doen.

     

    Je gezondheid: chronische ziekte of letsel en de behandeling ervan (20%)

     

    Tijd en rust zijn cruciaal1

     

    Luister naar je lichaam. Als je dagen hebt waarop niets lijkt te gaan, helpt het je niet vooruit om daarover te piekeren. Probeer je daarbij neer te leggen en aanvaard dat je lichaam dan rust nodig heeft.

    1Dr. Elke Geraerts

     

    Je zen voelen houdt ook verband met je mentale veerkracht. Die heb je, net als financiële, intellectuele en sociale veerkracht, nodig voor een gelukkig, langer leven, en voor een succesvolle carrière als zelfstandige.

    Deel dit artikel