De markten schommelen sterk, soms op een verrassende manier. Op een bepaald moment nam het aantal coronabesmettingen en doden toe, en toch stegen de beurzen. Hoe verklaar je dit?
Evert van Meeuwen: Er spelen meerdere factoren. De financiële markten zijn sowieso erg volatiel. Het is dan ook zeer moeilijk om een correcte waardering van een bedrijf op te stellen. Macro-economische voorspellingen gaan alle kanten uit … Daarnaast zijn er natuurlijk wel enkele specifieke aanleidingen: zo steeg het aantal doden op een bepaald moment nog, maar lag die stijging lager dan verwacht. Wellicht nog belangrijker zijn de reacties van centrale banken en overheden, die alles doen wat mogelijk is om liquiditeitsproblemen bij bedrijven te vermijden. Want cashproblemen kunnen een sneeuwbaleffect inzake faillissementen veroorzaken. De beurzen hebben dan ook erg positief gereageerd op die initiatieven.
Is er de voorbije weken veel verkocht op de financiële markten?
Evert van Meeuwen: Ja, zeker en vast, anders zouden de prijzen niet zodanig gedaald zijn. Ook werden heel wat stop-losses in polissen geactiveerd. Dit zijn financiële opties waarbij de eenheden in een fonds automatisch verkocht worden als de koers met een vooraf bepaald percentage gedaald is.Er zijn ook veel fondsen die met een bepaald maximaal risicobudget werken: ze mogen maar een bepaalde volatiliteit hebben. Als de beurzen sterk bewegen zoals nu, dan neemt de volatiliteit in aandelen toe en zijn ze verplicht om aandelen te verkopen.
Kans voor langetermijnbeleggers
Hoe lang zullen klanten die alles behouden en niks verkocht hebben erover doen om hun verliezen weg te werken?
Evert van Meeuwen: Dat is onmogelijk te zeggen. Het virus is een externe factor die de economische machine abrupt tot stilstand gebracht heeft. De vraag is dus wanneer die machine terug mag en zal opstarten. En daarop hebben we vandaag geen antwoord. Een tweede vraag ishoe bedrijven en gezinnen erna op deze shock gaan reageren: gaan bedrijven rationaliseren, kosten drukken en minder investeren dan eerder gepland? Gaan gezinnen minder consumeren? Deze secundaire effecten zijn belangrijk voor de economie en dus ook voor de beursresultaten.
Niemand kan zekerheid geven over de vraag hoe lang het duurt vooraleer de beurzen hun daling rechtgezet hebben. Maar als we naar de geschiedenis kijken, dan is er hoop. In 2008 is de Amerikaanse beurs (S&P 500) gemiddeld met 55% gedaald, en toen duurde het ongeveer drie jaar. In 2011 bedroeg de daling van de S&P 500 20% en volstonden enkele maanden om opnieuw break-even te draaien. Als je een langetermijnbelegger bent, met een horizon van 8 tot 10 jaar, dan lijkt het de beste oplossing om dit gewoon uit te zweten. Als je bovendien nu kunt instappen, dan is het mogelijk om in de toekomst rendement te boeken. Voor langetermijnbeleggers is er volgens mij dan ook geen enkele reden tot paniek, integendeel, het is een koopmoment.
Wat is de impact van de huidige crisis op pensioenplannen, zoals pensioenspaarverzekeringen en groepsverzekeringen?
Evert van Meeuwen: Die impact hangt af van de mate waarin een klant in aandelen belegd heeft. Gemengde en flexibele fondsen zijn gemiddeld maar met 10 tot 15% gedaald, echt defensieve fondsen zelfs maar met 5%. Wie voor 100% in aandelen geïnvesteerd was, ondervindt meer nadeel. Opgelet, we vergelijken altijd de daling met de topkoers van een fonds. Maar dat is hoogstwaarschijnlijk niet het moment waarop je gekocht hebt, waarschijnlijk heb je op een lager moment gekocht. Voor wie regelmatig premies stort, gaat die vergelijking ook niet op, want je hebt niet altijd tegen die topkoers belegd. Feit is in elk geval dat exact op het hoogste punt verkopen even lastig is als op de bodem kopen. Gespreid aankopen is dus voor veel mensen waarschijnlijk een goede strategie.
Flater van Lagarde
Welke uitspraak over deze crisis is bij jou blijven hangen?
Evert van Meeuwen: Ik denk dan spontaan aan Christine Lagarde, voorzitter van de Europese Centrale Bank, die tijdens haar belangrijke meeting 12 maart een opvallende speech gaf. Zij zei toen ‘we’re not here to close the spreads’. Daarmee gaf ze aan dat het niet haar primaire doel is om de financiële markten te redden. Dat werd door de markten als een grote flater ontvangen en heeft heel wat paniek veroorzaakt. En dat terwijl de rest van haar boodschap best wel steek hield. Maar het heeft haar nog twee meetings gekost om iedereen te overtuigen van het feit dat de ECB alles wil doen wat nodig is om de economie te redden.
Welke actie tijdens deze crisis is je opgevallen?
Evert van Meeuwen: De centrale banken enerzijds hebben snel gereageerd, maar de vraag is of zij nog veel kunnen doen. Een fiscale stimulus anderzijds is iets waar de markten al heel lang om vragen. In de VS wordt er 2,2 triljoen dollar tegenaan gegooid, in Duitsland 750 miljard euro … Dat is echt enorm!
Inventiviteit troef
Wat maakt je hoopvol tijdens deze crisis?
Evert van Meeuwen: Verschillende dingen. Als je kijkt naar de inzet van de mensen in de gezondheidszorg, ondanks de risico’s die ze nemen, dan vind ik dat bewonderenswaardig. Ik merk ook heel wat solidariteit tussen de mensen. De crisis maakt de mensen ook inventief, bv. via videochats virtueel op café gaan. Dat sterkt me nog meer in mijn overtuiging dat we hier zeker bovenop komen.